Περιγραφή του Δήμου

Ο Δήμος Στυμφαλίας περιλαμβάνει τις πρώην κοινότητες Καστανιάς, Λαύκας, Δροσοπηγής, Στυμφαλίας, Κυλλήνης, Καλλιάνων, Ψαρίου, Ασπρόκαμπου, Κεφαλαρίου και Καισαρίου. Έδρα του δήμου είναι οι Καλλιάνοι. Έχει έκταση 205.072 στρέμματα και πληθυσμό 2.852 κατοίκους. Στα όριά του περιλαμβάνει μια από τις μαγευτικότερες λίμνες του ελλαδικού χώρου, τη Στυμφαλία, καθώς και την ομώνυμη αρχαία πόλη. Συγκεντρώνει μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Έδρα του Δήμου είναι οι Καλλιάνοι.

Τοπική Οικονομία

Η τοπική οικονομία βασίζεται στον πρωτογενή τομέα παραγωγής και ειδικότερα στην κτηνοτροφία (αιγοπρόβατα) και στην γεωργία (αμπέλια σουλτανίνα, δημητριακά, φασόλια, φακές, πατάτες, ντομάτες, ελιές, σιτηρά κ.ά). Η πεδιάδα της Στυμφαλίας καλλιεργείται εντατικά, ακόμη και γύρω από τη λίμνη, όταν τα νερά αποσύρονται.

Ο τουριστικός τομέας είναι αρκετά αναπτυγμένος και αντιπροσωπεύει ένα σχετικά σημαντικό κομμάτι του τοπικού εισοδήματος.

Τουριστικές υποδομές και δραστηριότητες (έργα)

Ο Δήμος Στυμφαλίας έχει αρκετή τουριστική υποδομή, κυρίως μικρά καταλύματα και εστιατόρια. Το Καρτέρι, οι Καλλιάνοι και η Καστανιά είναι οι κατεξοχήν τουριστικοί προορισμοί του Δήμου αλλά και τα μέρη που διαθέτουν τις απαραίτητες υποδομές φιλοξενίας. Η περιοχή γύρω από τη λίμνη αλλά και τα ορεινά χωριά ενδείκνυνται για δραστηριότητες στη φύση, όπως πεζοπορία, ποδηλασία, ιππασία κλπ.

Φυσικά και Πολιτιστικά διαθέσιμα (συγκριτικά πλεονεκτήματα)

Ο Δήμος Στυμφαλίας, διατηρεί ακόμη το γραφικό του χαρακτήρα, τα παραδοσιακά κτίρια. Εδώ συναντά κανείς αρχαία κτίσματα όλων των περιόδων, από την αρχαιότητα έως τη βυζαντινή, τη φραγκική και την τουρκική περίοδο. Σημαντικά αξιοθέατα της περιοχής είναι:

• Ο Δήμος Στυμφαλίας παρουσιάζει ένα θαυμάσιο και ιδιαίτερης οικολογικής αξίας φυσικό περιβάλλον, που διαμόρφωσε, μαζί με τη μοναδική γεωγραφική του θέση, θαυμάσιες συνθήκες ζωής κι ευημερίας.

  Σημαντική οικολογική παράμετρο αποτελούν για τον Δήμο τα δασικά φυσικά οικοσυστήματά του, που καλύπτουν το 54% της συνολικής έκτασής του. Πρόκειται για αμιγή δάση κεφαλληνιακής ελάτης, αμιγή δάση χαλεπίου πεύκης, που καλύπτουν το 32% των ορεινών όγκων, αμιγή δάση μαύρης πεύκης, που καλύπτουν το 2% των ορεινών όγκων, και μικτά δάση αείφυλλων – πλατύφυλλων, που καλύπτουν το 44% των ορεινών όγκων.

• Στον Δήμο δεν υπάρχουν ποταμοί, μόνο χειμαρροπόταμοι και ρέματα. Το μοναδικό ρέμα που έχει καταγραφεί ως ποταμός είναι ο Ασωπός, που συγκεντρώνει τα νερά από τον ορεινό όγκο του Φαρμακά στην Αργολίδα, διασχίζει τον κάμπο της Νεμέας και εκβάλλει στη Νεράντζα, ανατολικά του Κιάτου στον Κορινθιακό. Σε διάφορα τμήματα των χειμαρροποτάμων, που διέρχονται κυρίως ανάμεσα από φυσικές διαπλάσεις, αναγνωρίζεται χαρακτηριστική υδροφυτική βλάστηση που προσομοιάζει με ποτάμια.
• Στον Δήμο Στυμφαλίας αναπτύσσεται ένας από τους σημαντικότερους υγροβιότοπους της Ελλάδας. Πρόκειται φυσικά για την περιοχή της λίμνης Στυμφαλίας. Σχηματίζεται στο χαμηλότερο σημείο (600 μ. υψόμ.) του ομώνυμου Λεκανοπεδίου και, εκτός από τα νερά των πηγών και απορροών του λεκανοπεδίου, δέχεται και τα νερά που αποστραγγίζουν από την αποξηραμένη λίμνη της Πελλήνης.

  Έχει αναγνωριστεί και συμπεριληφθεί στον κατάλογο «Natura 2000» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αφορά στη διατήρηση της άγριας πανίδας και χλωρίδας σημαντικών οικοτόπων. Επίσης συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των Σημαντικών Περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας (ΣΠΕΕ) της Ορνιθολογικής Εταιρείας.

  Η έκταση του υγροτόπου είναι 3.650 στρέμματα, ενώ η έκταση της ενταγμένης στο δίκτυο Natura περιοχής είναι ευρύτερη και ανέρχεται σε 13.090 στρέμματα. Η Στυμφαλία είναι μια σπάνια λίμνη όχι μόνο για την Πελοπόννησο, αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα, με μεγάλη οικολογική ποικιλότητα, αφού συνολικά φιλοξενεί περισσότερα από 160 είδη ορνιθοπανίδας. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο μικροτσικνιάς, ο πορφυροτσικνιάς, ο σφηκιάρης, ο καλαμόκιρκος, η πετροπέρδικα και οι φαλαρίδες, οι οποίες, μετά την απαγόρευση του κυνηγίου (1997) έχουν καταμετρηθεί σε 4.000 πουλιά.

  Επίσης, η λίμνη είναι σημαντικός σταθμός για αποδημητικά πουλιά, όπως αρκετά είδη ερωδιού, χαλκόκοτες, γερογλάρονα, μαυρογλάρονα, νυκτοκόρακες και βαλτόκιρκους. Στα νερά της απαντάται το σπάνιο ενδημικό είδος ψαριού Phoxinellus stymphalicus αλλά και το μικρότερο ψάρι της Βαλκανικής, το τσιρώνι, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών.

  Οι πλαγιές των ορέων της Κυλλήνης και του Ολίγυρτου, που περιβάλλουν και οριοθετούν το οροπέδιο της Στυμφαλίας, καλύπτονται από βλάστηση τύπου Magnopotamion ή Hydrocharition, φρύγανα, δάση σκληρόφυλλων και παρόχθια δάση. Η οικολογική σπουδαιότητα της ευρύτερης περιοχής του υγροτόπου είναι ακόμη μεγαλύτερη, γιατί σήμερα αποτελεί την περιοχή με τα πλουσιότερα υδάτινα αποθέματα γλυκού νερού, που τροφοδοτούν την πεδιάδα της Βόχας και της Σκοτεινής Αργολίδας.

• Σημαντικό αρχαιολογικό αξιοθέατο του Δήμου είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Στυμφάλου τον οποίο ανέσκαψε κατά τα έτη 1924-1930 ο Αναστάσιος Ορλάνδος.

  Στις ανασκαφές αποκαλύφθηκε ο περίβολος της αγοράς, όπου βρέθηκαν τα θεμέλια ενός μεγάλου οικοδομήματος με κυκλικό τοίχο, ναός του οποίου διατηρείται η θεμελίωση, ένα μεγάλο τετράγωνο κτίσμα με διαστάσεις 33,5Χ30,20 μέτρων το οποίο εκτιμάται ότι ήταν παλαίστρα, μία κρήνη, εξέδρες και βωμοί.

  Εξάλλου στη λίμνη της Στυμφαλίας διατηρούνται ίχνη του Αδριάνειου υδραγωγείου που μετέφερε τα νερά της περιοχής στην Κόρινθο. Τέλος, η φράγκικη εκκλησία, που τα ερείπιά της δεσπόζουν τώρα στην περιοχή, έχει δομηθεί κατά μεγάλο μέρος με αρχαίο υλικό, πιθανότατα από το ναό της Αρτέμιδας που εκτιμάται ότι βρισκόταν στην ίδια θέση.

• Στην περιοχή της Στυμφαλίας διατηρούνται τα ερείπια του μοναδικού φράγκικου θρησκευτικού μνημείου της Κορινθίας. Πρόκειται για εκκλησία και μονή του τάγματος των Κιστερκιανών, που χτίστηκε με το οικοδομικό υλικό και στη θέση του αρχαίου ναού της Αρτέμιδας. Η εκκλησία είναι τρίκλιτος βασιλική με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος, θολοσκεπής από οξυκόρυφα σταυροθόλια. Ο βόρειος εξωτερικός τοίχος ενισχύεται με αντιρίδες, ενώ στη ΒΑ γωνία της εξοχής του ναού υπάρχει κωδωνοστάσιο. Η Μονή έχει υποστεί μεγαλύτερες φθορές και σώζεται ο πυλώνας ύψους έως το θόλο 4 μέτρων.

Η Στυμφαλία έχει στενά δεμένη τη μυθολογική της παράδοση με την ομώνυμη λίμνη, η οποία σχηματιζόταν το χειμώνα από τις πλημμύρες του ποταμού Στύμφαλου. Σ' αυτό το χώρο έφτασε ο Ηρακλής προκειμένου να εκτελέσει έναν από τους άθλους του, την εξόντωση των Στυμφαλίδων ορνίθων, οι οποίες λυμαίνονταν την περιοχή.

Οι Στυμφαλίδες όρνιθες ήταν πουλιά μεγάλου μεγέθους με σιδερένια νύχια, οι οποίες φώλιαζαν στα νερά του ποταμού κι από κει εξαπέλυαν επιθέσεις καταστρέφοντας τις εσοδείες των ανθρώπων και σκοτώνοντας ζώα και παιδιά. Ο Ηρακλής κατάφερε, χτυπώντας σιδερένια κρόταλα, να τις αναγκάσει να εμφανιστούν κι έτσι τις σκότωσε με τα δηλητηριασμένα βέλη του.

Τη γη της Στυμφαλίας ζώνει κι ένας άλλος θρύλος, αυτός του τάφου του βασιλιά Αίπυτου. Ο Αίπυτος, που σύμφωνα με το μύθο ήταν από τους πρώτους οικιστές της περιοχής, λάτρης του κυνηγιού, πέθανε από το δάγκωμα του φιδιού Σαπίτης. Τάφηκε, σύμφωνα με το μύθο, με πολλές τιμές και άφθονα πλούτη σε μια περιοχή του Γεροντίου όρους, η οποία αναζητάται ακόμη και σήμερα από αρχαιολόγους και τυχοδιώκτες.

Η Στυμφαλία οφείλει το όνομά της στον ομώνυμο ήρωα Στύμφαλο ή Στύμφηλο.

Επιστροφή στο αναπτυξιακό προφίλ των ορεινών περιοχών της Πελοποννήσου